Rêveberiya Giştî ya DÎSKÎ'yê ya Şaredariya Mezin a Amedê, di daxuyaniya xwe ya derbarê nûvekirina nirxên avê de ragihand ku pişkinerên Sayiştayê (Dîwana Hesabatan) destnîşan kirin ku bihayê avê yê hatî diyarkirin ji hêla DÎSKÎ'yê ve gelek kêmtir e ji mesrefên wê, û diyar kir ku zêdekirina buhayên avê ji ber mecbûriyeta qanûnî ye.

Rêveberiya Giştî ya Îdareya Av û Kanalîzasyonê ya Amedê (DÎSKÎ) daxuyaniyek derbarê nûvekirina buhayên avê de belav kir. Di daxuyaniyê de hat gotin ku di dema pişkinînan de, pişkinerên Sayiştayê diyar kirin ku "Av nikare bi bihayekî kêmtir ji mesrefên wê bê firotin, yan na ziyanek giştî wê çêbibe û ev ziyan dê ji rêveberiyê bê wergirtin; buhayê avê yê ku DÎSKÎ diyar kiriye ji mesrefên wê gelek kêmtir e û nûvekirina wê mecbûriyek qanûnî ye."

Mecbûriyeta qanûnî

Rêveberiya Giştî ya DÎSKÎ'yê tekez kir ku nûvekirina di nirxandina mesrefa avê de li gorî xala 23'an a Qanûna ÎSKÎ'yê ya bi hejmara 2560'î ku pişkinerên Sayiştayê amaje pê kirine, mecbûriyek qanûnî ye.

Sedemên zêdebûna buhayên avê

Di daxuyaniyê de hat diyarkirin ku ji bilî mecbûriyeta qanûnî, zêdebûna li mesrefên enerjiyê, rêjeyên bilind ên windahiya avê, kêşeyên di berhevkirina deyn de û zêdebûna li mesrefên veberhênan û xebatê, nûvekirina di buhayên avê de mecbûrî kiriye. Rêjeya windahiya avê li navenda bajar gihîştiye %34 û li qezayên deverî gihîştiye heta %54; mesrefên enerjiya elektrîkê ya ku li tesîsên paqijkirina avê û pompekirinê tê bikaranîn bi rêjeya %48,20 zêde bûye, û ev rewş bandorek rasterast li ser mesrefa gihîştina avê heta musluqan dike.

Projeyên plankirî ji bo kêmkirina mesrefên enerjiyê

Di daxuyaniyê de hat ragihandin ku ji bo rê li ber zêdebûna buhayan bê girtin, xebat ji bo danîna du Sîstemên Enerjiya Rojê (GES) yên mezin berdewam in ji bo kêmkirina mesrefên enerjiyê ku mezintirîn beşa mesrefan e. Bi her du tesîsên GES'ê ku li Gêlê û li Gozeliyê wê bên avakirin, tê hedefkirin ku nêzî %46'ê mesrefên enerjiyê bên dabînkirin. Di daxuyaniyê de hat gotin ku armanca xistina kar a GES'an, dê bibe sedema kêmbûna mesrefên enerjiyê û dê bandorê li ser mesrefên hilberîn û belavkirina avê bike, bi vî awayî dê xizmet bi buhayekî guncaw ji aboneyan re bê pêşkêşkirin.

Di daxuyaniyê de hat diyarkirin ku parastina kalîteya ava vexwarinê ji bo tenduristiya gel xwedî girîngiyeke krîtîk e, û mesrefa madeyên kîmyewî yên ku di pêvajoya paqijkirina avê de tên bikaranîn ji ber zêdebûna li nirxên pereyên biyanî (dowiz) zêde bûne. Her wiha di daxuyaniyê de hat gotin ku zêdebûna li Endeksa Buhayên Bikaranîna (TUFE) û Endeksa Bihayên Hilberînerên Navxweyî (YÎ-UFE) jî bandorek rasterast li ser mesrefên giştî kiriye.

Veberhênên jêrxanê û fînanskirina wan

Di daxuyaniyê de her wiha hat gotin: "Bi projeyên veberhênanê yên ku hatine pêkanîn û hatine plankirin, tê hedefkirin ku jêrxaneya av û kanalîzasyonê bê başkirin, û mesrefa giştî ya projeyên ku berdewam in û yên ku di qonaxa amadehiyê de ne, nêzîkî 7 milyar TL hatiye hesabkirin. Ev veberhênan bi çavkaniyên cihêreng tên fînansekirin wek çavkaniyên xweyî, kredî, alîkarî û fînansa derveyî."

Rêzbendiya buhayên avê ya Amedê

Di daxuyaniyê de hat diyarkirin ku ji aliyê nirxên avê ve, Amed di nav 30 bajarên mezin de di rêza 19'emîn de ye, û hat gotin: "Em radigihînin hişmendiya giştî ku ev nûvekirina ku me pêk anî ji bo pêşkêşkirina xizmeta ava vexwarinê ya bê navbir, tendurist û domdar ji welatiyên me re, mecbûrî ye."