Page 37 - 2017-2021 Stratejik Plan
P. 37
IV. A. DBB Tarihi Gelişimi ve Diyarbakır İstatistikleri
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Tarihi Gelişimi
Diyarbakır; M.Ö. 5 bin yılında İçkale Amida höyükte başlayan ilk yerleşimi ve geçmişten günü-
müze otuz üç medeniyetin izleri ile yoğrularak çok katmanlı - çok kültürlü 8.000 yıllık tarihsel
varlığını kesintisiz bir biçimde sürdürmüş bir şehirdir. Tarih boyunca Amida, Agusta, Amid,
Kara Amid, Diyarbekir gibi pek çok farklı isimle anıla gelen şehrin; 18 Aralık 1937 tarih ve
3786 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 7789 sayılı Diyarbekir Beldesi Adının Diyarbakır Olarak
Değiştirilmesi Hakkında Kararname ile isim değişikliği gerçekleşmiştir.
09 Eylül 1993 tarih ve 21693 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 504 sayılı Yedi İlde Büyük-
şehir Belediyesi Kurulması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Diyarbakır Merkez
Belediyesi Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi olmuştur. Sur ve Yenişehir ilk kademe bele-
diyelerinin yanı sıra aynı yıl 28 Aralık 1993 tarih ve 21802 sayılı Resmi Gazetede yayın-
lanan Alt Kademe Belediyelerinin Kurulması Hakkında Karar ile Bağlar ilçesi alt kademe
belediyesi olarak kurulmuştur.
1993 - 2004 yılları arasında, 26 bin hektar yüzölçümünden oluşan belediye sınırı, 23
Temmuz 2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5216 sayılı Büyük-
şehir Belediyesi Kanunu ile genişlemiştir. Buna göre Vilayet Binası merkez olmak
üzere büyükşehir belediye sınırı 20 km yarıçapında bir alanı kapsayacak biçimde
belirlenmiş ve var olan belde belediyeleri de ilk kademe belediyesi statüsüne geç-
miştir (Bağıvar, Çarıklı, Kayapınar). Yine aynı yasal düzenlemeyle Büyükşehir Be-
lediye sınırı içinde köy statüsünde bulunan 97 kırsal yerleşim birimi de mahalle
statüsü kazanmıştır.
22 Mart 2008 tarih ve 26824 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5747 sayılı Bü-
yükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun ile Diyarbakır’da belde ve alt kademe belediyeleri
(Bağlar, Kayapınar, Bağıvar, Çarıklı, Sur, Yenişehir) kapatılmış, iki kademeden
oluşan yapının, belediyelerde birleşmesi ve bütünleşmesi için ilçe belediye-
leri oluşturulmuştur. Bağlar, Kayapınar, Sur ve Yenişehir ilçe belediyeleri
böylelikle şehir merkezinde idari birimlere dönüştürülmüştür.
06 Aralık 2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 6360 sayılı
On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun
ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
ile yasanın çıkarıldığı 2012 tarihinden sonra yapılan ilk Yerel Yönetim
Seçimleri (30 Mart 2014) akabinde büyükşehir belediyeleri olan illerin
yönetim ve hizmet sınırları, il sınırlarına kadar genişletilmiş, köylerin
tüzel kişiliği kaldırılarak bağlı bulundukları ilçede mahalle statüsü
kazanmıştır. Böylece Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi 15.272 km2
alanda toplam 1.048 mahalleye hizmet sunarak, ilçe belediyeleri
hizmetlerinin eşgüdüm halinde gerçekleşmesini koordine etmek-
tedir.
2017-2021 Stratejik Plan 37