Vîrardişê Mehmed Uzunî ke Hemşaredarê Şaredarîya Amedî ya Bajarê Girdî Serra Bucak û Dogan Hatun, temsilkarê rêxistinanê komelê sivîlî û edebîyatkarî beşdar bî, Nuştox Mehmed Uzuno ke yew nameyo muhîm yê edebîyatê kurdkî yo, mezelê ey ser o ame vîrardene.

Serekîya Daîreya Karê Kultur û Komelkî yê Şaredarîya Bajarê Girdî, seba serregêra mergê Nuştox Mehmet Uzunî ya 17. Goristanê Berê Mardînî de çalakîya vîrardişî organîze kerd. Çalakî de Hemşaredarê Şaredarîya Bajarê Girdî Serra Bucak û Dogan Hatun, temsilkarê rêxistinanê komelê sivîlî, merdimê Uzunî, embaz û dostê ey ê edebîyatkarî beşdar bîy.

Hemşaredar Hatun: Do eseranê ma de dewam bikero ke estbîyayîşê xo biramno

Hemşaredar Dogan Hatunî ke çalakî de qisey kerd, ard vîrî ke Mehmed Uzunî eseranê xo de kesê ke waştêne yew çekuye bidê edebîyatê kurdkî, înan ser o xebitîyayo û wina va: "Çi heyf ke zaf rew mîyanê ma ra şî. La eserê ey heta qîyametî do tesîrê xo biramnê."

Hatunî va "Heta ke kurdkî est a o zî do hertim ziwanê ma de, çekuyanê ma de dewam bikero ke estbîyayîşê xo biramno" û yew vîrardişê xo yê xususî yê derheqê Uzunî de îfade kerd. Hatunî va: "Ez newe edebîyatê ey reyde nas bîbî. Roja bîne ya ke mi wendişê kitabê ey qedêna, ma xebera ey mergî girewte û ma zaf xemgîn bîy." Hatunî va ke Mehmed Uzunî bingeyê edebîyatê kurdkî yê modernî eşto û venga ciwanan da ke wayîrîye bikerê kurdkî û edebîyatê kurdkî rê. Hatunî reyna mesaj û silamê Hemşaredarê Verênî yê DBB’yî Selçuk Mizraklî ke wextê nêweşîya ey de ey het de bî, resna.

Avcikirlan: Mehmedî waştêne welatê xo de bimiro

Serekê Odaya Doxtoran o Verên yê Amedî Adem Avcikirlan zî va ke ê 17 serrî yo embazê xo yê domantîye Mehmedî anê vîr û emser bi ardimê şaredarîye hûmara înan zêde bîya û sipasîya xo hemşaredaran rê kerd. Avcikirlanî vîrardişanê xo yê Uzunî reyde, ke pîya pîl bîbî, îfade kerdî û va ke darba 12ê Adara 1971î de Mehmed Uzun ameyo tepiştiş û demêk hepisxane de mendo, dima rayîrê înan 1975 de Anqara de reyna kewto têver. Avcikirlanî va: "Ma Anqara de fakulteyanê cîya-cîyayan de pîya wend. 1978 de şî teber û na rey demê hepisxaneyê mi dest pêkerd. 1991 de reyna rayîrê ma kewt têver."

Avcikirlanî va ke Mehmed Uzunî waştêne welatê xo de bimiro û ard vîrî ke wextê nêweşîya Uzunî de baxçeyê nexweşxaneyî de wendoxanê ey, dengbêj û şarê Amedî senî wayîrîye kerdêne ci.

Hemsereka Şaristanî ya DBP’yî ya Amedî Sultan Yara zî va ke Mehmed Uzunî hetkarîyêka zaf gird dayo edebîyatê kurdkî û coka ew yew kerraya bingeyîne yê edebîyatê kurdkî yê modernî yo.

Birayê Uzunî Mustafa Uzunî zî seba ke emser çalakîya vîrardişî de ê tena nêverdayî, Şaredarîya Amedî ya Bajarê Girdî rê sipasîya xo kerd.

Edebîyatkarî bi nuştoxîya xo estbîyayîşê xo ramnenê

Nuştox Şeyhmus Dîken yew vîrardişê xo yê ke 2000 de Stokholm de Mehmed Uzunî reyde vîyarta, îfade kerde. Dîkenî va ke ey xebatê tarîxê fekkî kerdêne coka Uzunî ey rê yew teyb dîyarî kerdo û wina dewam kerd: "Mi zaf wext a teyb şuxulna. Roja ke Mehmed merd, o teyb zî xirabe bî." Dîkenî bale ante ke edebîyatkarî mîyanê heme kesan ke warê bînan de xebitan kenê, înan ra hîna bisiûd ê û wina va: "Çunke heme nameyî, sîyasetkarî zî tede, pê xebatanê xo demî mîyan de yenê xovîrrakerdene. La edebîyatkarî bi nuşteyanê xo estbîyayîşê xo ramnenê. Sey Ehmedê Xanî, Melayê Cizîrî, Shakespeare, Ahmed Arif. Mehmed zî înan ra yew o."

Mezelê Uzunî bi vilan ame xemilnayene

Hemşaredar û beşdaran, badê qiseykerdişan mezelê Uzunî ser o vilî ronayî.